بیماری سالك، نبود برنامه و سهل انگاری

در میزگرد ایرنا مطرح شد

مین فود: مبارزه با بیماری سالك در خیلی از استانهای كشور، عزم ملی را می طلبد و ریشه یابی اصولی این معضل عمومی با اجرای طرح های تحقیقاتی و لزوم مشاركت نهادهای مربوط همچون مواردی است كه از طرف كارشناسان حاضر در میزگرد ایرنا اصفهان مورد تاكید قرار گرفت.

به گزارش مین فود به نقل از ایرنا، شیوع بیماری سالك در ایران 20 تا 30 نفر در 100 هزار نفر است كه این تعداد از میانگین دنیا بالاتر است، بر اساس گزارش های موجود سالانه حدود 20 هزار مورد جدید گزارش شده اما تخمین زده میگردد آمار مبتلایان فعلی بیشتر از این تعداد باشد.
كارشناسان امر تعداد سالانه مورد جدید سالك در دنیا را بین 700 هزار تا یك میلیون و 300 هزار نفر اعلام نمودند و بر پایه آمار ارائه شده هر ساله 20 تا 30 هزار نفر در دنیا بر اثر این بیماری جان خودرا از دست می دهند.
ایران یكی از كشورهای منطقه خاورمیانه است كه شیوع بیماری سالك در آن بالاست و این بیماری بر اساس گزارش های موجود در 9 كشور دنیا همچون كشورهای منطقه مانند عربستان، افغانستان، پاكستان، سوریه و عراق شیوع بالایی دارد.
سالَك یك نوع بیماری پوستی است كه بر اثر گزش نوعی پشه خاكی به انسان منتقل میگردد و در ایران دو نوع سالك شهری(نوع خشك) و روستایی(نوع مرطوب) وجود دارد، در سالك روستایی، موش های صحرایی مخزن بیماری هستند و پشه خاكی ماده سپس خونخواری از موش صحرایی مبتلا، آلوده شده و در خونخواری مجدد در فرد سالم موجب انتقال بیماری میگردد.
در سالك شهری، مخزن بیماری، بیشتر بیماران مبتلا و به صورت تصادفی سگ ها هستند، بدین سان پشه خاكی ماده سپس خونخواری از اطراف زخم سالك، آلوده شده و در خونخواری مجدد در فرد سالم موجب انتقال بیماری میگردد.
18 استان كشورمان سالك خیز و 9 استان دیگر به طور موردی با این بیماری مواجهند و استان های سردسیری مانند اردبیل، كردستان و آذربایجان شرقی و غربی این بیماری را ندارند.
اصفهان یكی از استان های سالك خیز كشور است كه حدود هشت شهرستان آن با این بیماری بخصوص سالك روستایی مواجهند.
شهرستان های آلوده به سالك در استان اصفهان شامل اردستان، نطنز، برخوار، شاهین شهر و میمه، اصفهان(مناطق روستایی جنوب و جنوب شرق)، نایین، كاشان و آران و بیدگل با جمعیت حدود 700 هزار نفر است.
میزان مبتلاشدن به این بیماری در استان اصفهان پارسال 920 و امسال حدود 2 هزار و یكصد مورد بوده است كه روند صعودی داشته است.
امسال این بیماری در 2 نقطه سالك خیز استان اصفهان یعنی ورزنه در شرق شهرستان اصفهان و خالدآباد در شهرستان نطنز با افزایش جهشی مواجه گردید و نگرانی هایی را برای مردم منطقه و مسئولان به وجود آورده است.
با توجه به اهمیت این مساله و لزوم ریشه یابی عوامل دخیل در شیوع و افزایش سالك، خبرگزاری ایرنا استان اصفهان میزگردی را با عنوان 'راهكارهای رفع بیماری سالك در ایران و اصفهان' با حضور كمال حیدری معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی و رییس مركز بهداشت اصفهان، رضا فدایی مسوول بیماری های واگیر مركز بهداشت اصفهان، حسینعلی نریمانی رییس اداره بیابان اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان، مجتبی محمدی عضو شورای اسلامی شهر ورزنه و محمود گنجی پور بخشدار كویرات از توابع شهرستان آران و بیدگل برگزار كرد.
این كارشناسان با اشاره به آخرین آمار و وضعیت سالك در استان و مناطق سالك خیز همچون ورزنه و آران و بیدگل، مهمترین مشكلات موجود برای مبارزه با این بیماری را كمبود منابع مالی، نبود انسجام و هماهنگی بین نهادهای مرتبط و تنها بودن مركز بهداشت در این بخش ذكر كردند.
آنها با اشاره به اینكه مواردی بسیاری مانند مسائل بهداشت فردی و جمعی، تجمیع نخاله ها و زباله ها، پساب ها و نزدیك بودن منازل مسكونی به تاغزارها در شیوع این بیمای موثر است، بر جلوگیری از شیوع این بیماری تاكید و راهكارهای آنرا تامین منابع مالی مورد نیاز برای از بین بردن منابع انتقال سالك، انجام پژوهش برای شناسایی عوامل مبتلاشدن در هر منطقه و وجود پیوست سلامت برای اجرای طرح های مختلف عمرانی عنوان كردند.

** مركز بهداشت اصفهان در مبارزه با سالك، تنهاست
رییس مركز بهداشت و معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی اصفهان در این میزگرد اظهار داشت: 11 پارسال وقتی طرح كنترل بیماری سالك در اصفهان را مطرح كردیم به ما گفتند كه شما خیالباف و نادان هستید و با این طرح، آبرویتان می رود.
كمال حیدری با تاكید بر اینكه در سال های گذشته هیچكس ما را همراهی نكرد، اضافه كرد: مسئولان دانشگاه علوم پزشكی و مركز بهداشت اصفهان به سبب دغدغه ای كه برای سلامتی مردم داشتند، پای كار ایستادند و آنرا با همه محدودیت ها و سختی ها انجام دادند.
وی اشاره كرد: آیا وظیفه مركز بهداشت این است كه كار منابع طبیعی و جهاد كشاورزی را انجام دهد، آیا وظیفه ما این است كه لانه كوبی نماییم، نخاله ها را جمع آوری یا تاغزارها را سم پاشی نماییم.
حیدری با اشاره به اینكه به غیر از 2 بار كمك مدیریت بحران استانداری اصفهان، هیچ نهاد دیگری از ما در این كار حمایت نكرد، افزود: مهمترین دغدغه ما این است كه سالك در این استان از نوع روستایی به شهری تبدیل گردد اما آیا سایر نهادها چنین دغدغه ای دارند.
رییس مركز بهداشت اصفهان افزود: وزارتخانه بهداشت، درمان و آموزش پزشكی با تاكید بر اینكه دانشگاه علوم پزشكی باید در كار تشخیص و درمان باشد از ما سوال كرده است كه چرا در عملیات صحرایی و لانه كوبی دخالت می نماییم و یا چرا به اداره های دیگر برای این كار پول می دهیم.
وی افزود: از طرفی امروز، مردم، نهادها و رسانه ها از ما می پرسند كه چرا در این كار كوتاهی كرده اید.
وی با اشاره به وجود 200 كانون سالك در استان اصفهان، اشاره كرد: از میان آنها در زمان حاضر 80 كانون فعال است كه از میان كانون های فعال، 50 كانون در شرق اصفهان می باشد.
حیدری با اشاره به اینكه امسال فقط در 2 كانون یعنی ورزنه از توابع شهرستان اصفهان و خالد آباد از توابع شهرستان نطنز با افزایش جهشی موارد مبتلاشدن به سالك مواجه شدیم، اشاره كرد: در سال های دور، شهرستان برخوار، پایتخت سالك ایران و جهان بود اما با اقدام های پیشگیرانه و آموزش های خوبی كه انجام شد آمار این منطقه بسیار كاهش یافته است.
رییس مركز بهداشت اصفهان با اشاره به طرح توسعه سلامت شرق اصفهان كه 6 سال پیش توسط این مركز نمایش شد، اظهار داشت: با عنایت به مشكلاتی كه این منطقه بدلیل خشكسالی با آن مواجه می باشد تصمیم گرفتیم كه مسائل بهداشتی آن به صورت جداگانه و ویژه مورد بررسی قرار گیرد.
وی با این پرسش كه آیا سایر نهادها چنین كاری كردند یا نه، اضافه كرد: خیلی از آنها زیر بار چنین چیزی نرفتند.
حیدری اعتبار مورد نیاز برای طرح جامع سلامت شرق اصفهان را 250 میلیارد ریال برآورد و اشاره كرد: دانشگاه علوم پزشكی اصفهان با عنایت به محدودیت های موجود اعلام نمود كه بودجه كافی برای این كار ندارد بهمین دلیل ما از نمایندگان مجلس و مسئولان سازمان برنامه و بودجه خواستیم تا با بازدید از شرق اصفهان اقدامی در این زمینه داشته باشند.
وی به مساعدت های صورت گرفته از طرف مجلس و سازمان برنامه و بودجه در این زمینه اشاره و افزود: از اعتبار در نظر گرفته شده برای این طرح جامع حدود 20 میلیارد آن برای مبارزه با سالك خواهد بود و ما از مسئولان خواستیم تا این مساله را در قانون بودجه، ردیف دار كنند.
وی با اشاره به اینكه زنجیره بین منبع و ناقل ویروس سالك باید گسسته شود، اشاره كرد: تاغزارها از عوامل شیوع سالك هستند و گیاهانی مانند تنباكو برای كشت جایگزین آن در كار بیابان زدایی پیشنهاد شده اند اما اطلاع ندارم كه آیا جهاد كشاورزی و منابع طبیعی این مسائل را بررسی نموده اند یا نه.

**بیماری سالك یك چالش عمومی است
حیدری با تاكید بر اینكه هنوز معین نمی باشد كه تامین اعتبار برای مبارزه با سالك وظیفه چه نهادی است، افزود: مركز بهداشت در 11 سال اخیر به تنهایی بار این كار را به دوش كشید اما این مساله یك چالش عمومی است و همه باید در مبارزه با سالك مشاركت كنند.
وی افزود: زمانیكه بودجه محدود است باید نهادهای بیشتری وارد این عرصه شوند تا با مساعدت و یاری همه، مشكلات حل شود.
رییس مركز بهداشت اصفهان همین طور با اشاره به اینكه عده ای سوژه سالك را سیاسی كردند، گفت: امسال وزارت بهداشت فقط 500 میلیون ریال برای مبارزه با سالك به ما اختصاص داد و ما ناچار به استفاده از منابع مالی سایر بخش ها برای این كار شدیم.
وی با اشاره به اینكه وظیفه مركز بهداشت رسیدگی به مسائل درمانی و سلامت مردم است نه پیشگیری از زاد و ولد موش یا سمپاشی، اشاره كرد: از مردم و رسانه ها می خواهیم كه منصفانه در این باره قضاوت كنند.

** 700 هزار نفر در مناطق سالك خیز اصفهان زندگی می كنند
مسوول بیماری های واگیر مركز بهداشت اصفهان در میزگرد ایرنا اظهار داشت: در اصفهان غیر از مناطق سرد سیر، بقیه استان در معرض سالك قرار دارند و حدود 700 هزار نفر از جمعیت پنج میلیون نفری استان در مناطق سالك خیز زندگی می كنند.
رضا فدایی اضافه كرد: از بین این افراد 500 هزار نفر زیر پوشش بیمارستان علوم پزشكی اصفهان و 200 هزار نفر زیر پوشش بیمارستان علوم پزشكی كاشان قرار دارند.
وی اشاره كرد: مناطق شرقی اصفهان همچون ورزنه و هرند حدود 300 هزار نفر از جمعیت در معرض سالك را در بر می گیرند
این پزشك با اشاره به اینكه در سال 87 مركز بهداشت اصفهان تصمیم به كنترل این بیماری با اجرایی طرح های پیشگیرانه همچون لانه كوبی و جونده كشی گرفت، اظهار داشت: برخی از مسئولان در آن سال اعلام نمودند كه نیازی به این كار نیست و آبرو و پولتان هدر می رود.
فدایی با اشاره به اینكه به ما گفتند كسی حریف موش صحرایی نمی گردد، اضافه كرد: وقتی ما پرسیدیم كه تكلیف مردم چه میگردد به ما گفتند كه اگر همه مردم این بیماری را بگیرند در مقابل آن مقاوم می شوند.
وی با تاكید بر اینكه ما با وجود همه مخالفت ها وارد اجرای این طرح شدیم، اشاره كرد: سالك یك بیماری چند عاملی است و برای مبارزه با آن باید در همه جبهه ها وارد شد.
این پزشك با اشاره به اینكه ما پایه برنامه های خودرا روی واقع بینی قرار دادیم، اشاره كرد: ما این نكته را مد نظر داشتیم كه هر جا از این مساله دوری نماییم، بیشتر ضرر می نماییم.
فدایی، دومین نكته مهم در این طرح را كار هر نهاد در محدوده تخصص و وظیفه خود عنوان و افزود: موش، مخزن سالك است و دست كم تا شعاع 500 متری باید از آخرین خانه در مناطق شهری و روستایی دور باشد.
وی، مشاركت مردمی را سومین نكته قابل اهمیت در این طرح برشمرد و اشاره كرد: هیچ مشكل بهداشتی بدون مشاركت مردم حل نمی گردد.
وی به تجربه سایر كشورها در مبارزه با این بیماری اشاره و اشاره كرد: عربستان مدعی است كه مشكل این بیماری را با جا به جایی مردم از نقاط سالك خیز حل كرده است ولی ما كه بعنوان مثال نمی توانیم شهری تاریخی مانند ورزنه را خالی از سكنه نماییم.
فدایی با اشاره به اینكه پارسال كار جونده كشی توسط 120 هزار نفر ساعت نیروی انسانی در حدود 400 هزار هكتار انجام شد، اظهار داشت: با توجه به این همه اقدامات، اگر جایی نخاله یا زباله ریخته و جمع شود همه زحمات به هدر می رود چونكه این مكان ها تبدیل به جایگاه موش ها و پشه ها می شوند.

** ورزشگاه نقش جهان روی اراضی سالك خیز راه اندازی شد
به گفته وی مكان هایی مانند پایگاه هشتم شكاری و ورزشگاه نقش جهان بر روی اراضی سالك خیز تولید شده است و ما درباره آن به مسئولان آگهی دادیم.
وی با اشاره به اینكه منازل مسكونی در حال پیشروی به سمت مناطق سالك خیز هستند، اضافه كرد: ساخت و سازها جلو رفته به صورتی كه در خیلی از مناطق به تاغزارها رسیده است.
فدایی به شهر شیخ بهایی اشاره و اشاره كرد: چند پارسال وقتی طرح اولیه این شهر در نزدیكی كمشچه ( از توابع شهرستان برخوار) عنوان شد ما آگهی دادیم كه آنجا یكی از مخازن بیماری سالك است.
به گزارش مین فود به نقل از ایرنا، طرح اولیه شهر جدید شیخ بهایی در شمال شرق اصفهان چهار پارسال از طرف مسئولان وزارت راه و شهرسازی مطرح و اعلام گردید كه در مراحل تحقیقاتی و مطالعاتی قرار دارد.
مسوول بیماری های واگیر مركز بهداشت اصفهان با اشاره به اینكه پزشكان آموزش دیده درباره سالك در 40 نقطه از استان اصفهان مستقر هستند، اظهارداشت: مطالعات علمی زیادی درباره این بیماری بخصوص توسط مركز تحقیقات پوست و سالك اصفهان انجام شداز جمله درباره انواع سم استفاده شده برای لانه كوبی و جونده كشی.
فدایی با تاكید بر اینكه تاغزارها، شرط لازم و كافی برای ظهور سالك نیستند، اظهار داشت: اما نزدیك شدن انسان و مخزن به هم یكی از عوامل زمینه ساز آن است كه تاغزارها یكی از مخازن موش های صحرایی ناقل سالك می باشد.
وی با طرح این پرسش كه آیا گیاه جایگزینی برای تاغ ها بمنظور پیشگیری از پیشروی كویر وجود دارد، اضافه كرد: باید كارهای تحقیقاتی در این زمینه صورت گیرد.
این پزشك با اشاره به برنامه های گسترده مركز بهداشت اصفهان برای آموزش مردم این منطقه ها، افزود: حتی چند پارسال داروخانه های این منطقه ملزم به نمایش محصولات مبارزه با پشه سالك همچون قلم دافع حشرات شدند.
فدایی مسائلی مانند جنس خاك و پوشش گیاهی را در شیوع این بیماری موثر دانست و اظهار داشت: نایین با وجودی كه از مناطق گرمسیر استان بشمار می آید اما چندان گرفتار سالك نیست چونكه جنس پشه های آن منطقه با موش های مخزن، سازگار نیست.

** سال آینده، مبتلاشدن به سالك كاسته می شود
مسوول بیماری های واگیر مركز بهداشت اصفهان با اشاره به اینكه میزان مبتلاشدن به سالك در كشور سالانه بین 12 تا 25 هزار مورد نوسان دارد، اشاره كرد: میزان مبتلاشدن به این بیماری در سال های اخیر 12 تا 13 هزار مورد بوده است.
این پزشك بیشترین میزان مبتلاشدن در ورزنه در سال های گذشته را مربوط به سال 88 دانست و اضافه كرد: سپس 9 سال، این اوج افزایش را در سال 97 داشتیم.
فدایی با اشاره به اینكه سالانه بین 2 تا سه هزار مورد مبتلاشدن به سالك در استان گزارش می شود، اظهار داشت: امسال تابحال 2 هزار و یكصد مورد گزارش شده است.
وی با تاكید بر اینكه این رقم پارسال 920 مورد بود، افزود: ما پارسال كمترین مورد مبتلاشدن را در سال های اخیر داشتیم.
فدایی افزود: افرادی كه برای بیماران مبتلا به سالك اشك ریختند، پارسال كه ما كمترین آمار را داشتیم كجا بودند تا اعتبارات مورد نیاز برای ادامه این طرح در سال های آتی را تامین كنند.
به گفته وی امكان دارد برخی عوامل موثر در جهش تعداد مبتلاشدن به سالك در سالجاری برای ما نا شناخته باشد اما بدون شك میزان مبتلاشدن به این بیماری سال آتی كاسته می شود.
وی با اشاره به اینكه امسال برای مبارزه با این بیماری در همه عرصه ها، 50 درصد نسبت به پارسال بیشتر كار كردیم، اشاره كرد: پیش بینی ما این است كه موارد مبتلاشدن به این بیماری در سال آینده، كم خواهد شد.
وی به طرح آزمایشی واكسیناسیون مقابل بیماری سالك اشاره و اشاره كرد: این طرح در بعضی از نقاط كشور انجام شده و اگر نتایج آن موفقیت آمیز باشد به طور سراسری اجرا میگردد.
فدایی با اشاره به اینكه حدود 300 نفر از ورزنه اصفهان در این طرح بصورت داوطلبانه شركت كردند، افزود: سپس اجرای واكسیناسیون سالك در سرخس در استان خراسان رضوی، میزان مبتلاشدن از 60 به چهار تَن رسید.

** خانه ها به سمت تاغزارها پیش رفته اند
مسوول بیماری های واگیر مركز بهداشت اصفهان به طرح ساخت سینمای رو باز در ورزنه و در حاشیه رودخانه خشك زاینده رود اشاره و اشاره كرد: در این محل امكان گزش توسط پشه های سالك وجود دارد و ما نسبت به آن اخطار داده ایم.
این پزشك، داشتن پیوست سلامت برای همه طرح های عمرانی را ضروری خواند و با نمایش تصاویری از ساخت و ساز در ورزنه اصرار كرد كه این خانه ها هستند كه به سمت تاغزارها در حال پیشروی هستند.
به گفته وی برخی خانه های قدیمی مخروبه در ورزنه وجود دارد كه محل تجمع زباله و نخاله شده اما به سبب اینكه اداره كل میراث فرهنگی بدلیل آنچه تاریخی بودن آنها عنوان می كند، بر روی آن دست گذاشته است نمی توان كاری برای تخریبشان انجام داد.

** حل معضل سالك نیاز به عزم ملی دارد
مسوول بیماری های واگیر مركز بهداشت اصفهان با تاكید بر این كه حل معضل سالك نیاز به عزم ملی دارد، اشاره كرد: مركز بهداشت در كار آموزش مردم همواره فعال است و با وجودی كه بعضی از مردم نسبت به چنین مراكزی، بدبین هستند اما ما خسته نمی شویم.
فدایی بیان كرد: دی و بهمن امسال برای ادامه طرح مبارزه با سالك در سال 98 به برنامه ریزی خواهیم پرداخت و پیگیر تامین منابع مالی مورد نیاز خواهیم بود.
وی با اشاره به اینكه ما به همه نهادها همچون سازمان برنامه و بودجه، استانداری و مدیریت بحران اصفهان برای همكاری در این زمینه نامه نوشته ایم، اضافه كرد: كار تشخیص بیماری و زخم سالك و درمان آن با قوت ادامه دارد.
این پزشك، كمبود داروهای سالك را یك مساله كشوری خواند و اظهارداشت: لازم است مسئولان، احداث خط تولید این داروها در كشورمان را به جد پیگیری كنند.
فدایی همین طور از ورود 2 هزار آمپول درمان سالك به اصفهان در ایام اخیر آگاهی داد و اشاره كرد: سالك، بیماری بومی اصفهان است و ما از رسانه ها می خواهیم تا همیشه درباره آن و رعایت بهداشت فردی اطلاع رسانی كنند.

** كنترل نكردن سالك موجب سرایت آن به شهرهای بزرگ میگردد
همچنین عضو شورای اسلامی شهر ورزنه از توابع شهرستان اصفهان اظهار داشت: در كنار سونامی بی آبی، اهالی ورزنه با سونامی سالك مواجه گشته اند.
مجتبی محمدی در میزگرد ایرنا اضافه كرد: آمار 200 مبتلا به سالك در پارسال به 893 مورد در سالجاری رسیده است كه حدود 50 درصد آنها كودكان و دانش آموزان و 50 درصد دیگر بزرگسالان هستند.
وی با تاكید بر اینكه كم كاری نهادهای مربوطه در افزایش این آمار نقش داشته است، اظهار داشت: برنامه های پیشگیرانه كه مقرر بود از اسفند 97 تا تیر امسال در این منطقه صورت گیرد، آنطور كه باید اجرا نشد و لانه كوبی كمتری در ورزنه صورت گرفت.
وی اولین نهاد در رابطه با این مساله را مركز بهداشت اصفهان ذكر و اشاره كرد: شورای شهر، شهرداری و بخشداری با این مساله درگیر هستند.
محمدی با اشاره به اینكه مركز بهداشت اصفهان امسال كم كاری كرده است، اشاره كرد: ما نباید صورت مساله را پاك و تقصیر را به گردن هم بیندازیم.
وی با اشاره به اینكه حرف های زیبایی درباره جلوگیری از سالك زده می شود، ادامه داد اما باید دید آیا عملی باز در پسِ آن به چشم می خورد.
این عضو شورای اسلامی شهر ورزنه، تامین داروها و آمپول های مخصوص سالك را برای دولت هزینه بر خواند و افزود: وقتی دولت می تواند با هزینه های كمتر از آن به پیشگیری بپردازد چرا این كار صورت نمی گیرد.
محمدی اشاره كرد: اگر اقدامات پیشگیرانه برای پیشگیری از شیوع این بیماری در شرق اصفهان به موقع انجام نشود، امكان دارد در آینده نزدیك تبعات آن دامنگیر مناطق و شهرهای اطراف همچون كلانشهر اصفهان كه در شعاع 120 كیلومتری ورزنه قرار دارد، شود.
وی با اشاره به ورود پساب فاضلاب سگزی به منطقه ورزنه و خطرآفرین بودن آن برای سلامت مردم، اشاره كرد: این مساله به اداره های حفاظت محیط زیست و آب و فاضلاب روستایی مربوط است اما باید دید آنها چقدر در این زمینه كار كرده اند.
وی همین طور با اشاره به كمبود آمپول سالك در این منطقه اظهار داشت: 60 تا 70 درصد مبتلایان این بیماری هزینه بازگشت به مراكز درمانی را ندارند.
این عضو شورای اسلامی شهر ورزنه از نهادهایی مانند فرمانداری اصفهان خواست تا برای تخصیص یك میلیارد و 500 میلیون ریال هزینه مبارزه با سالك در این شهرستان كمك كنند.
وی به برخی ساخت و سازها اشاره و اشاره كرد: برخی از آنها مانند بیمارستان ورزنه و مسكن مهر بدون رعایت فاصله استاندارد تا تاغزارها، جا نمایی شده اند.
محمدی با اشاره به پیگیری هایی كه شورای اسلامی شهر ورزنه پارسال برای اجرای برنامه های پیشگیرانه و مبارزه با سالك داشت، اشاره كرد: اگر مسئولان بهداشت اعلام می كردند كه با مشكلات مالی مواجهند ما به دنبال راه هایی برای جذب منابع مالی مورد نیاز آنها می رفتیم.
وی، تلاش بیشتر برای جمع كردن نخاله های ساختمانی را از اقدام های امسال شهرداری و شورای شهر ورزنه اصفهان ذكر و افزود: لازم است برنامه هایی كه برای كنترل سالك در سال آینده در نظر گرفته شده است از دی امسال اجرایی شود.
وی از آمادگی شورای اسلامی شهر ورزنه برای اجرای هر گونه برنامه اعلام شده از طرف دستگاه های اجرایی برای پیشگیری و مبارزه با بیماری سالك آگاهی داد.

** تاغزارها، تنها عامل شیوع سالك نیستند
رییس اداره بیابان اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان در میزگرد ایرنا با اشاره به اینكه اصفهان رتبه نخست كشوری در مبارزه با بیابان زایی را دارد، گفت موش های صحرایی كه بعنوان مخزن ویروس سالك هستند علاقه زیادی به ریشه های درخت تاغ دارند بنا بر این تاغزارها یكی از مكان های زندگی این حیوانات بشمار می آید.
تاغ (Haloxylon) گیاهی به صورت درختچه با مقاومت زیاد در مقابل خشكی و گرماست كه برای پیشگیری از گسترش كویر از آن استفاده میگردد.
حسینعلی نریمانی اضافه كرد: اما مساله مهم این است كه تاغزارها تنها عامل بیماری سالك نیستند بلكه مسائل دیگری مانند بهداشت فردی، محیط خانه، محله زندگی، ساختمان های متروكه، مزرعه ها و نخاله های ساختمانی در آن تاثیر دارد.
به گفته وی اگر همه این مسائل حل شده باشد، آنگاه می توان اظهار داشت كه تنها عامل شیوع سالك، تاغزارها هستند در حالیكه این طور نیست.
این كارشناس با اشاره به اینكه تاغزارها در شعاع یك كیلومتری شهرها و منازل مسكونی به وجود آمده اند، اشاره كرد: اینكه در هر برنامه یا جلسه درباره سالك، اولین انگشت بهتان به سمت تاغزارها بیاید، درست و علمی نیست.
وی با اشاره به اینكه برای هر هكتار تاغزار در مناطقی مانند سگزی و انارك در شرق اصفهان به صورت متوسط 64 میلیون ریال هزینه شده است، اشاره كرد: در مجموع، با احتساب هزینه های نگهداری برای هر هكتار تاغزار با عمر 30 ساله در مناطقی مانند ورزنه حدود 150 میلیون ریال صرف شده است.
نریمانی، متوسط هزینه برای مبارزه با موش مخزن بیماری سالك در هر هكتار را 2 میلیون و 370 هزار ریال اعلام و افزود: اداره كل منابع طبیعی سال های گذشته همواره برای این كار همكاری كرده و امسال باز در صورت تامین اعتبارات لازم آماده همكاری است.
به گفته وی تاغزارهای نزدیك به مناطق مسكونی توسط این اداره كل شناسایی شده و برای مبارزه با موش مخزن سالك در این محدوده به مساحت 14 هزار و 400 هكتار نیاز به 34 میلیارد ریال اعتبار در سال های 97 و 98 است.
رییس اداره بیابان اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان، استفاده از جغرافیای پزشكی و كارهای تحقیقاتی را برای شناسایی عوامل اصلی شیوع سالك در شرق اصفهان، ضروری خواند و اضافه كرد: با عنایت به آمار سالك می توان منبع های اصلی را در هر نقطه شناسایی و برمبنای آن تصمیم گیری و برنامه ریزی نمود.
وی با اشاره به اینكه امسال بیشترین تاغزارها در شهرستان های آران و بیدگل، اردستان، خورو بیابانك، نطنز، نایین و اصفهان كاشته شد، اظهار داشت: برخی شهرستان هایی كه تاغزار زیادی دارند مانند خور و بیابانك، آمار چندانی در سالك ندارند.
این كارشناس با اشاره به اینكه زمین های كشاورزی باز در شیوع سالك بی تاثیر نیست، افزود: عده ای در حل مشكلات به سراغ ساده ترین راه ها می روند اما مجدد تاكید می كنم كه با از بین بردن تاغزارها مشكل سالك حل نمی گردد.
نریمانی با اشاره به اینكه اداره كل منابع طبیعی اصفهان كشت برخی گیاهان جایگزین برای بیابان زدایی همچون ' قره داغ' را در پیش گرفته است، اظهار داشت: ما باز برنامه هایی برای مبارزه با آفت درخت ها و موش ها را در دستور كار داریم اما اعتبارات مالی در این بخش محدود است.
وی باز با اشاره به اینكه اداره منابع طبیعی در انجام این كار تنهاست، اضافه كرد: این مساله به هشت دستگاه اجرایی ارتباط دارد اما فقط یك دستگاه یعنی منابع طبیعی باید پاسخگوی آن باشد.
وی، خواستار مشخص شدن تعهدات و وظایف هریك از این نهادها شد و با بیان آمادگی اداره كل منابع طبیعی استان اصفهان برای مبارزه با موش های سالك در تاغزارها، اشاره كرد كه این كار امسال و سال آتی با حساسیت بیشتری انجام میگردد.

*** كمبود منابع مالی با مشاركت سایر نهادها، قابل جبران است
بخشدار كویرات از توابع آران و بیدگل در این میزگرد ایرنا با اشاره به اینكه منطقه ابوزیدآباد در این شهرستان هر سال درگیر بیماری سالك است، اظهار داشت: اما امسال آمار مبتلاشدن به این بیماری به طور عجیبی افزایش پیدا كرد.
محمود گنجی پور با اشاره به اینكه هر سال جلسه ها و برنامه هایی به صورت روال عادی درباره مبارزه با سالك در این منطقه و بخش كویرات برگزار می شود، اضافه كرد: امسال اداره هایی مانند مركز بهداشت و منابع طبیعی اعلام نمودند كه بودجه ای برای این كار ندادند و ما، دهیاری ها و شهرداری های این منطقه را موظف كردیم كه بودجه ای را برای این كار تخصیص دهند.
وی با اشاره به اینكه هر سال عملیات لانه كوبی جوندگان به شعاع 700 متر از آخرین منزل مسكونی در حومه شهرها و روستاها انجام می شود، اشاره كرد: هرچه بتوان این فاصله را بیشتر كرد، بهتر است.
بخشدار كویرات یكی از عوامل محیطی موثر در گسترش بیماری سالك امسال را بارندگی های اوائل سال ذكر و اشاره كرد: بنظر می رسد راه افتادن سیل در لانه های موش ها و تقارن آن با ماه های اردیبهشت و خرداد كه زمان جابه جایی پشه های ناقل سالك است، تاثیر بسزایی در این مساله داشته است.
وی با اشاره به اینكه هنوز درباره ارتباط چاه زباله این بخش با بیماری سالك بررسی و تحقیق علمی نشده است، اظهار داشت: با عنایت به آماری كه خودمان از روستاهای این بخش گرفتیم، بیشترین تعداد موارد مبتلاشدن به سالك در خانه هایی بوده كه نزدیك به تاغزارها بوده اند.
گنجی پور، یكی از موارد قابل تامل درباره سالك در شهرستان آران و بیدگل را مسافرت حدود 77 درصد از مبتلایان به این بیماری به امامزاده آقا علی عباس (ع) در منطقه بادرود اعلام و افزود: این امامزاده با حجم زیادی از زائران بخصوص در ماه های مهر و شهریور مواجه می باشد كه این ماه ها، اوج فعالیت پشه های ناقل سالك می باشد.
وی با اظهار بی اطلاعی از اینكه آیا در آن منطقه بودجه كافی برای مبارزه با سالك وجود دارد یا نه، افزود: اجرای برنامه های پیشگیرانه در این منطقه ضروری می باشد.
بخشدار كویرات با تاكید بر اینكه در مبارزه با سالك، سهل انگاری هایی صورت گرفته است، اظهار داشت: عده ای از مردم و مسئولان در سال هایی كه آمار مبتلاشدن به این بیماری كم شد این مساله را رها كردند در حالیكه مبارزه با این بیماری باید مستمر باشد.
وی خواستار برنامه ریزی برای ادامه این طرح در سال آینده از الان شد و اضافه كرد: لازم است همه مردم و دستگاه های اجرایی در مبارزه با بیماری سالك بسیج شوند و سال های بعد همین روال ادامه یابد.
گنجی پور افزود: اگر دستگاه های اجرایی دولتی با كمبود بودجه مواجهند از مشاركت مردمی در این زمینه استفاده گردد.
وی همین طور خواستار شناسایی دقیق تر عوامل شیوع و مناطق سالك خیز استان و معرفی آنها به مردم و مسئولان شد.
3011/6026/