واکسیناسیون عقلانی ترین راه مقابله با کرونا

در وبینار بایدها و نبایدهای واكسیناسیون كرونا اعلام كرد

به گزارش مین فود وبینار بایدها و نبایدهای واکسیناسیون کرونا، مسئولیت های فردی و اجتماعی بعد از انجام واکسیناسیون عمومی با حضور دو تن از پزشکان و اساتید دانشگاه تهران برگزار گردید.

به گزارش مین فود به نقل از ایسنا، دکتر مسعود یونسیان - اپیدمیولوژیست و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در این وبینار ضمن اشاره به بهبود سیستم شناسایی کووید - ۱۹ در ایران تصریح کرد: ما در پیک اول و دوم و سوم بیماری با افزایش تعداد مرگ و میر متوجه شدیم که وارد پیک شدیم. این در حالیست که انتظار آن است که ابتدا تعداد مبتلایان افزایش یابد و سپس مرگ و میرها زیاد شود. این نشان دهنده این مورد بود که سیستم شناسایی بیماران ما توانایی لازم را نداشت.
وی افزود: در پیک چهارم و پنجم این شرایط برعکس بود و ابتدا افزایش تعداد مبتلایان را مشاهده کردیم و یکی دو هغته بعد با افزایش تعداد مرگ و میرها روبرو شدیم. این برای ما هم خبر خوبی است و هم بد. از طرفی ما متوجه شدیم که سیستم شناسایی بیماران ما پیشرفت کرده است و توانسته خویش را با شرایط شناخت ویروس وفق دهد و از سوی دیگر نشان دهنده این است که اگر همین هم اکنون تعداد مبتلایان کاهش پیدا کند بعد از یکی دو هفته تعداد مرگ ها کمتر خواهد شد.
یونسیان ضمن اشاره به دغدغه خیلی از کارشناسان برای تعطیلی دو هفته ای شهر تهران، اضافه کرد: از لحاظ نظری، اگر ما از همین امروز به مدت دو هفته کل مردم را در خانه قرنطینه نماییم، باید تعداد مرگ و میر ها کاهش پیدا کند؛ اما همانطور که اشاره شد تجربه ۱۸ ماهه در مقابله با این ویروس چیز دیگری را نشان داده است. در این شرایط عقلانی ترین راه واکسیناسیون است. کشورهایی مانند انگلستان که واکسیناسیون را نسبتا به صورت کامل انجام داده اند، باوجود این که در رویارویی با واریانت دلتا گرفتار مشکلاتی شده اند، اما شرایط کشورهایی مانند هندوستان و ایران در رویارویی با این جهش بسیار بدتر است. هندی ها هم جشن انتهای کرونا را گرفتند، اما فاجعه انسانی بزرگی رخ داد.
وی افزود: ما هم واکسیناسیون را بسیار دیر شروع کردیم و در واقع تعداد افراد واکسینه ما هیچ تاثیری بر روی موج پنجم کرونا نخواهد داشت؛ البته موج پنجم هم در ایام آتی به اوج خود خواهد رسید و سپس پایین خواهد آمد؛ اما نه به دلیل واکسیناسیون.
یونسیان اضافه کرد: خواهشمندم مردم به شایعات افراد کم اطلاع و گاها مغرض در ارتباط با بالارفتن امکان ابتلای افراد واکسینه به ویروس دلتا توجهی نکنند و در نظر داشته باشند که ایمنی واکسیناسیون همچنان به دلیل تزریق نکردن دوز دوم، ناقص است. وقتی ما واکسن میزنیم تا زمانی که دوز دوم را نزدیم، نه تنها از بیماری مصون نیستیم، بلکه به دلیل سهل انگاری و احساس امنیت کاذب، بیشتر در معرض خطر مبتلا شدن قرار خواهیم داشت. این نکته هم قابل ذکر است که ایمنی واکسن ها به صورت کلی بعد از دوز دوم حدود ۹۰ درصد و ایمنی در مقابل ابتلای خفیف و بدون علامت ۵۰ تا ۷۰ درصد است. به همین علت اگر واکسینه هم شده باشیم امکان دارد با مبتلا شدن به موارد خفیف، ناقل ویروس باشیم و به همین سبب باید بعد از تزریق واکسن هم از حضور در اجتماعات و اماکن شلوغ جلوگیری نماییم.
یونسیان ضمن اشاره به تنوع زیاد واکسن ها در کشور اظهار داشت: وقتی در فاز سوم کارآزمایی بالینی برخی از افراد واکسن میزنند و افرادی واکسن نما یا دارونما بزنند و این افراد را در جامعه رها می کنند تا زندگی عادی خویش را داشته باشند؛ بعد از این اقدامات کارایی واکسن به عامل های زیادی بستگی خواهد داشت. فرهنگ عمومی و رعایت پروتکلهای بهداشتی و همینطور نسخه و جهشی که از ویروس در آن کشور وجود دارد در میزان کارآمدی واکسن تأثیر خواهد داشت. بنابراین تاثیرگذاری واکسن در یک منطقه یا یک کشور نمی تواند الزاما نشان دهنده تاثیرگذاری واکسن در منطقه دیگری باشد. باوجود همه این نکات واکسن هایی که در دنیا ساخته شده است خوشبختانه همگی دارای شرایط استانداردی هستند و مورد تایید نهادهای بهداشتی دنیا قرار گرفتند. بنابراین توصیه من به مردم این است که از مقایسه بین واکسن ها پرهیز کنند؛ هرچند که اگر بخواهیم خیلی ریز مقایسه نماییم واکسن هایی که بر پایه mRNA ساخته شده اند، ایمنی زایی بیشتری دارند. برخی استثنائات هم برای برخی اقشار خاص ماند زنان شیرده وجود دارد که از این نظر هم جای نگرانی نیست و متخصصان سلامت و واکسیناسیون کشور به آن اشراف کامل دارند.
وی ضمن اشاره به مسئولیت های فرد واکسینه شده هم اظهار داشت: فردی که واکسینه شده از لحاظ رفتاری باید فرض کند که واکسن نزده است. ما الان هیچ راهی جهت بررسی مصونیت فرد در مقابل ویروس را نداریم. همانطور که اشاره شد خیلی از افراد بعد از تزریق دوز اول رعایت شیوه نامه های بهداشتی را کنار گذاشتند و این سبب بالا رفتن آمار مبتلا شدن در بعضی کشورها مانند هلند بعد از تزریق دوز اول شد. این مورد تماما در ارتباط با رفتار مردم بعد از تزریق واکسن است و مرتبط فرض کردن افزایش موارد مبتلا شدن به تزریق واکسن تماما بی اساس و بی ربط است. زمانی که همه مردم واکسن زدند میتوان محدودیت ها را مرحله به مرحله برداشت اما در اوج اپیدمی هیچ کس حتی افراد واکسینه مصونیت کامل ندارند. ما باید تلاش نماییم تا به شعار سازمان جهانی بهداشت عمل نماییم که هیچ کس با واکسن ایمن نخواهد شد؛ مگر این که همسایه او هم واکسینه شده باشد.
او همینطور اظهار داشت: در ارتباط با رژیم غذایی قبل و پس از واکسیناسیون هیچگونه دستورالعمل خاصی عرضه نشده است.
یونسیان در ادامه درباره دغدغه مردم در زمینه بازگشایی مدارس هم اظهار داشت: در مستندی که یونیسف و سازمان جهانی بهداشت تهیه کردند، صراحتا به این نکته اشاره شد که باید مدارس آخرین جایی باشند که تعطیل می شوند و نخستین جایی باشند که بازگشایی خواهند شد. کودکان امکان مبتلا شدن و مرگ و میر پایین تری نسبت به افراد بالغ دارند و همینطور ریسک ها و خطراتی که با ماندن در خانه یا در کنار پدر و مادر در محیط کار متوجه کودکان است به مراتب بیشتر است. همینطور علاوه بر تاثیرات روانی، بسته بودن مدارس می تواند سبب ترک تحصیل عده زیادی از دانش آموزان شود. در بدترین حالت نشاندن دانش آموزان کنار یکدیگر بهتر از رها کردن دانش آموزان است. البته وزارت آموزش و پرورش هم باید در این یک سال که مدارس بسته بوده تمهیداتی برای تهویه بهتر، رعایت پروتکل ها و اجرای دستورالعمل های بهداشتی کرده باشد.
در ادامه یونسیان در ارتباط با اولویت بندی گروه های اجتماعی برای تزریق واکسن اضافه کرد: کووید ۱۹ نخستین ویروسی است که به شکل عجیبی وابسته به سن است و با افزایش سن موارد مبتلا شدن به آن به صورت نمایی افزوده می شود. ازاین رو خوشبختانه اصلی ترین ملاک ما برای اولویت بندی ساده ترین ملاک ماست که همان سن است. حتی سن از بیماری های زمینه ای و اولویت بالاتری دارد. اولویت بعدی افرادی است که در جریان شغل خود روزانه با افراد زیادی سر و کار دارند و برای سلامت جامعه و خود واکسیناسیون این افراد از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. مبحث دیگر این است که واکسیناسیون افراد جوان در شرایطی که قشر بزرگسال و سالمند واکسینه نشده اند، به صورت خاص ایمنی مطلوبی در جامعه ایجاد نمی نماید. بنابراین درخواست ما از قشر جوان تر این است که عجله ای برای واکسن زدن نداشته باشند.
یونسیان ضمن اشاره به تغییر شرایط از آغاز انتشار ویروس اظهار داشت: اطلاعات و داده های ما از ویروس تغییر کرده است اما هنوز دیدگاهی که ما داریم درباره ویروس در کشور ما تغییر نکرده است. ما باید از شرایط منفعلانه خود خارج شویم و زمانی که ویروس پیک خویش را گذرانده و شرایط آرامی دارد به آن حمله نماییم و با جدیت در پروتکل ها و تزریق واکسن از حمله باردیگر ویروس جلوگیری نماییم. متاسفانه ما در اردیبهشت ماه فکر کردیم این ماجرا تمام شده و همه محدودیت ها برداشته شد و نتایج فاجعه بار آن را مشاهده کردیم. با درنظر گرفتن اطلاعات نظری، واکسن ها باید در بازه های کوتاه به روز رسانی شوند اما در شرایط عملی و واقع بینانه باید هر واکسنی در دسترس هست تزریق نماییم چونکه نمی توان با ظاهر شدن هر واریانت جدید انتظار به روز رسانی فوری واکسن ها را داشت.
وی ادامه داد: با عنایت به این که خیلی از کشور ها هنوز دو دوز واکسن را دریافت نکرده اند صحبت از دوز سوم یا دوز بوستر نه از جهت انسان دوستانه بلکه از جهت خوددوستانه غیرمنطقی است و همانطور که اشاره شد برای رسیدن به ایمنی کامل باید همه افراد واکسینه شده باشند. همینطور تزریق دوز دوم از واکسن متفاوت منعی ندارد و در بعضی گزارشات اثربخشی بیشتری هم داشته است.
در ادامه محمدرضا صالحی - متخصص بیماری های عفونی و گرمسیری و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران هم ضمن اشاره به ایمنی زایی نسبی همه واکسن های موجود علیرغم تنوع بالا، تصریح کرد: اولویت بندی ویژه ای از جانب سازمان بهداشت جهانی تعیین نشده است و تمام واکسن هایی که در دسترس هستند بهترین واکسن ها هستند. بعضی از رسانه ها و متخصان بیش از اندازه مردم را در اینباره حساس کرده اند. سفارش موکد این است که افرادی که تحت واکسیناسیون قرار گرفته اند، پروتکلهای بهداشتی را به شکل موکد رعایت نمایند.
وی ادامه داد: در ارتباط با مدت اثر واکسن باید اظهار داشت که این مورد بیشتر با شرایط جسمی و بدنی خاص هر فرد مرتبط می باشد. مبحث دیگری که در بحث اثربخشی واکسن مطرح است ظهور واریانت های جدید است. برای مثال ظهور واریانت دلتا سبب تزریق دوز بوستر در بعضی کشورها شده است.
صالحی در ارتباط با امکان مبتلا شدن بعد از واکسیناسیون و عوارض واکسن هم اظهار داشت: خیلی از واکسن های موجود مانند سینوفارم و برکت از ویروس کشته شده استفاده می نمایند. برخی هم از مکانیزم پروتئینی استفاده می نمایند که واکسن کووپارس رازی مثالی از آنهاست. واکسنی مانند آسترازنکا هم از مکانیزم وکتورهای ادنوویروس استفاده می نماید. هیچکدام از این واکسن ها سبب مبتلا شدن به کرونا نمی شوند. با این وجود در مدت دو هفته بعد از تزریق دوز اول تعداد مبتلایان بیشتر شده است. این اتفاق به دو علت رخ داده است که یکی از آنها همانطور که اشاره شد کاهش پایبندی به پروتکل ها و دیگری علائمی است که بدن بعد از تزریق از خود نشان داده است و بعد از دو هفته از بین می رود و خویش را ایمن می کند که این مورد طبیعی است و جدی نیست.
وی افزود: در ارتباط با عوارض واکسن ها باید اظهار داشت که تمام واکسن هایی که از کودکی به ما زده شده است به مقدار خیلی خیلی اندک عوارضی داشته اند. در ارتباط با واکسن فلج اطفال که توانسته این بیماری را در بعضی کشور ها ریشه کن کند، امکان دارد در مقیاس یک در میلیون موردی وجود داشته باشد که با تزریق واکسن مبتلا شده باشند. در ارتباط با واکسن کووید هم اگر عوارض واکسن و عوارض مبتلا شدن به خود ویروس را در کنار هم در نظر بگیریم، بطور قطع کفه ترازو به سمت عوارض ابتلا، سنگینی خواهد نمود و بدون شک عوارض واکسیناسیون به مراتب کمتر خواهد بود. از طرفی مشکلات اقتصادی و اجتماعی که جهان را در یک سال و نیم گذشته درگیر کرده است نیاز دنیا به واکسیناسیون را نشان داده است.
صالحی ضمن اشاره به شرایط تزریق واکسن برای زنان آبستن و شیرده هم اظهار داشت: واکسن کووید برای خانم های آبستن به شدت سفارش می شود و واکسن فایزر بیشترین اثر مثبت را روی زنان آبستن داشته و امن ترین واکسن بوده است. بعد از آن سینوفارم و آسترازنکا قرار دارند که هر دوی آنها از جانب سازمان بهداشت جهانی سفارش شده است.
وی بر تزریق واکسن برای افراد دارای حساسیت تصریح کرد و اظهار داشت: حساسیت و عوارض آن طیف گسترده ای از واکنش ها از جانب بدن را شامل می شود. اگر فردی به علت حساسیت گرفتار خطر نزدیک به مرگ شده و با استفاده از دارو از این خطر نجات پیدا کرده است، بهتر است در مراکزی واکسینه شود که تیم متخصصی در آن محل حضور داشته باشد و تا حد امکان ۳۰ دقیقه تا یک ساعت بعد از تزریق واکسن هم در محل تزریق حضور داشته باشد. اما مواردی مانند سوزش، کهیر یا تب های خفیف بعد از تزریق واکسن های قبلی خطر چندانی ندارد.
صالحی ضمن اشاره به بی خطر بودن مصرف مسکن ها بعد از تزریق واکسن افزود: مصرف داروهای مسکن مانند استامینوفن منع خاصی ندارد و حتی سفارش هم شده است. در مورد مصرف ویتامین ها همانطور که سفارش شد دستورالعمل خاصی برای مصرف ماده غذایی خاص یا مکمل بخصوص وجود ندارد. همینطور تابحال مدرکی دال بر تأثیر واکسیناسیون روی قدرت باروری وجود ندارد. البته در بعضی موارد گزارش شده که مبتلا شدن به کرونای شدید سبب کاهش قدرت باروری شده است. منعی برای افرادی که گرفتار حملات پانیک می شوند هم برای تزریق واکسن وجود ندارد.
یونسیان ضمن اشاره به اهمیت پاسخ محیط به واکسن اظهار داشت: وقتی صحبت درباره اثربخشی واکسن است، این گونه نیست که تنها در آزمایشگاه نتیجه آن مشخص شود. در فاز سوم تشخیص کارایی واکسن، برخی از افراد با تزریق واکسن و تعدادی افراد با تزریق واکسن نما به جامعه بازمی گردند و بعد از دو یا سه ماه به صورت نسبی میزان مبتلا شدن و در نتیجه ایمنی زایی واکسن مشخص می شود.
صالحی در ادامه با تکیه بر رعایت پروتکل ها اظهار داشت: نکته قابل توجه این است که حتی اگر ایمنی زایی واکسنی مانند فایزر ۹۰ درصد ذکر می شود، ما باید این مورد را در نظر داشته باشیم که امکان دارد همان ۱۰ درصد که مبتلا می شوند خود ما باشیم و باید بعد از تزریق واکسن هم در رعایت پروتکلهای بهداشتی جدی باشیم.
وی اظهار داشت: باید افرادی که دارای علایم هستند از تزریق واکسن پرهیز کنند ولی مشکلات مفصلی منعی برای تزریق ایجاد نمی نماید. همینطور بهتر است افرادی که شیمی درمانی می کنند تزریق واکسن را بین نوبت های شیمی درمانی خود انجام دهند. بهتر است حداقل چهار هفته از مثبت شدن تست PCR برای تزریق واکسن گذشته باشد و بهتر است کسی که علایم خفیف دارد، برای تزریق دست نگه دارد. همینطور کسی که شک دارد که با فرد مبتلا مواجهه داشته است مشکلی برای تزریق واکسن ندارد.
وی اظهار داشت: افرادی که غلظت بالای خون دارند منعی برای تزریق ندارند و فقط کسانی که مشکل لخته قلبی یا مغزی دارند باید از پلت فرم های متفاوتی استفاده کنند.
صالحی در انتها با تکیه بر ضرورت اعتماد مردم به روند واکسیناسیون اظهار داشت: سفارش من این است که با عنایت به پروتکلهای حمل و نقل واکسن و همینطور امکان فیک بودن واکسن ها، مردم از تزریق واکسن در شرکتهای خصوصی و خارج از چرخه عمومی واکسیناسیون وزارت بهداشت پرهیز کنند. در نهایت توجه به پروتکل ها برای گذر ایمن از این پاندمی برای همه مردم الزامی است و امیدواریم با انجام واکسیناسیون با سرعت حداکثری بتوانیم از این شرایط سخت عبور نماییم.




منبع: minfood.ir